Werken aan doelen in het Speciaal Onderwijs

Als kunstvakdocent in het Onderwijs is het vinden van een goede balans tussen de doelen van de school en de kunstzinnige uitgangspunten van je discipline soms een uitdaging.
Interview Merit Verbeij

Ook voor muziekdocent Merit Verbeij leek het in het begin even zoeken. Ze heeft zelf een uitgesproken visie op muziekonderwijs en ervaring in het Speciaal Onderwijs maar kreeg op de Auris Hildernisse te maken met weer een ander soort behoefte. Uiteindelijk bleek alles op een mooie manier samen te komen. “Ik hoef eigenlijk geen concessies te doen. Mijn manier van werken sluit heel erg aan op wat de school wil. We leggen het soms alleen net anders uit.”


Ruimte om te ontwikkelen

Merit geeft les aan de groepen 1 tot en met 3 op de Auris Hildernisse, een cluster 2 school voor kinderen met een taalontwikkelingsstoornis. De school is ambitieus en heeft in een aanvraag bij KunstPakt (KCR) duidelijke doelen geformuleerd die de leerlingen moeten helpen in hun motorische, taalkundige en sociaal-emotionele ontwikkeling. “Ik kreeg de ruimte van de school om de les al doende te ontwikkelen. Daarbij ben ik uitgegaan van mijn eigen repertoire en muzikale leerdoelen.  Vervolgens ben ik gaan onderzoeken wat ik voor deze leerlingen kan toevoegen om iets te kunnen bijdragen aan hun taalontwikkeling. Veel herhaling bijvoorbeeld, dat werkt goed. Vraag en antwoord liedjes en niet al te veel tekst zodat de kinderen het goed kunnen onthouden. Door zo makkelijk mogelijk te beginnen en een veilige omgeving te creëren, ervaarden de kinderen al snel hun eigen succes en begrijpen ze het ook echt. Dat motiveert enorm, juist bij deze kinderen die al vaak genoeg tegen hun grenzen met taal aanlopen,” weet Merit. 

“De groepsleerkracht, die altijd aanwezig is tijdens de muziekles, begon te zien dat het werkte. Ze zag een kind dat voor het eerst durfde te praten. Voor een andere leerling was het al een hele stap dat ze haar mond bewoog. Ik leerde van haar ook hoe belangrijk je als docent bent in de wereld van deze kinderen. Onderling praten ze nauwelijks met elkaar. Bijna alles wat ze meekrijgen aan taal komt via de volwassenen in hun omgeving.” 


Verschil maken

Dat muziek een heel eigen bijdrage levert aan de taalontwikkeling zien ook de logopedisten die bij de school betrokken zijn. “Zeker de jongeren die nog in opleiding zijn halen veel inspiratie uit mijn lessen,” vertelt Merit. “Muziek gaat veel verder dan de woorden die je gebruikt als je zingt. Het versterkt de verbindingen tussen verschillende hersengebieden en tussen de twee hersenhelften en dat samen draagt weer bij aan de motoriek van het kind. Muziek maak je met je hele lijf en je doet het ook nog eens met elkaar in de klas. Naast motoriek versterkt het ook de basis van de sociale vaardigheden, het ruimtelijk inzicht en het begrijpen van de taal.” 

Maar misschien wel het allerbelangrijkst vindt ze dat kinderen zich echt gezien voelen in de les. “Je  ziet ze gewoon stralen als ze even de show stelen. Het is belangrijk dat een leerkracht en de ondersteuners ook die andere kant van een leerling ervaren. En het geeft mij ontzettend veel voldoening. Ik ben er trots op dat ik dingen kan bereiken met leerlingen die niemand van ze had verwacht. Hier kan ik echt verschil maken!”

interview door: Janine Kratzenberg